Środa Popielcowa rozpoczyna w kościele katolickim okres Wielkiego Postu, czyli czterdziestodniowy czas pokuty, który ma pobudzić nas do refleksji nad swoim dotychczasowym zyciem oraz skłonić do nawrócenia.
Środa Popielcowa przypada na 40 dni przed Wielkanocą i rozpoczyna okres Wielkiego Postu. W kościołach katolickich w całej Polsce podczas liturgii księża posypują tego dnia głowy wiernych popiłem i czynią znak krzyża, mówiąc "Prochem jesteś i w proch się obrócisz" lub "Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię". Ów popiół pochodzi z palm poświęconych podczas minionej Niedzieli Palmowej. Taki zwyczaj wprowadził w XI wieku papież Urban II.