Prace społecznie użyteczne stanowią jedną z form aktywizacji zawodowej. Przeznaczone są dla bezrobotnych (bez prawa do zasiłku) klientów pomocy społecznej, którzy z różnych powodów nie są w stanie podjąć pracy na otwartym rynku pracy.

- Osoby świadczące prace społecznie użyteczne wypracowują nawyki związane z zatrudnieniem i systematycznością. Ponadto zdobywają doświadczenie i praktykę zawodową, ćwiczą umiejętności współpracy w grupie, a przede wszystkim wzmacniają poczucie obowiązkowości i odpowiedzialności za wykonywaną pracę na rzecz społeczności lokalnej – mówi Krystian Morys, dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rudzie Śląskiej.

Warunkiem uczestnictwa w pracach społecznie użytecznych jest korzystanie z pomocy społecznej i rejestracja w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku.

W zależności od predyspozycji oraz możliwości uczestnicy prac społecznie użytecznych wykonują różnego rodzaju zadania. Są to m.in. prace budowlano-wykończeniowe (skuwanie tynków, wynoszenie gruzu, tynkowanie, szlifowanie ścian, naprawa i wymiana podłóg, naprawa stolarki drzwiowej i okiennej, a także malowanie ścian i inne proste prace budowlano–remontowe niewymagające uprawnień, proste prace hydrauliczne, proste prace elektryczne niewymagające uprawnień), prace pomocnicze przy robotach remontowo–budowlanych (np. przygotowywanie oraz porządkowanie stanowisk po zakończeniu prac), prace porządkowe (w szczególności: zamiatanie, konserwacja płotów, porządkowanie terenów otwartych, porządki sezonowe – grabienie liści, pielęgnacja trawników i krzewów, odśnieżanie przyległych do posesji chodników i parkingów, posypywanie ich piaskiem lub solą, prace porządkowe wewnątrz pomieszczeń, w szczególności dotyczące porządkowania powierzchni płaskich, mebli, okien, prace pomocnicze przy przeprowadzkach, załadunku i wyładunku towarów (drewna, mebli i innych, prace o charakterze pomocniczym, związane z funkcjonowaniem placówki, w której są wykonywane.

Zadania w ramach prac społecznie użytecznych wykonywane są w Rudzie Śląskiej na terenie nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych, które są własnością miasta i stanowią miejsce zamieszkania mieszkańców lub działań na rzecz społeczności lokalnej. Przeprowadza się je także w mieszkaniach treningowych znajdujących się w zasobach Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej lub innych lokalach i miejscach na terenie miasta.

Przy realizacji prac społecznie użytecznych ośrodek współpracuje z wieloma podmiotami. Podczas tegorocznej edycji programu uporządkowano 107 działek gminnych, które nie są ujęte w stałym utrzymaniu czystości i porządku. W ramach tych prac zebrano łącznie 183 660 litrów odpadów i przedmiotów wielkogabarytowych, 1414 worków (120 l). Ponadto zebrano odpady luzem do kontenera o pojemności 13m3 oraz worka typu big bag.

W 2023 roku we wspomnianej formie aktywizacji zawodowej wzięło udział 67 osób, a w ramach prac wykonano m.in.: likwidacje nielegalnych wysypisk śmieci, remonty mieszkań treningowych, będących w zasobach MOPS-u, porządkowanie piwnic, prace porządkowe i remontowe na terenie MOPS-u. Z innych prac przeprowadzonych w ubiegłym roku warto wymienić prace porządkowe przeprowadzone m.in. na terenie Góry Antonia, a także prace remontowe w wielu placówkach oświatowych oraz w hospicjum.