Rozwój sektora energetyki odnawialnej w miejscu byłych zakładów górniczych to wskazania ekspertów Banku Światowego na zagospodarowanie terenów pokopalnianych w Rudzie Śląskiej. Szczególnym obszarem, który powinien zostać zrewitalizowany, jest teren po kopalni Pokój. W tym przypadku wiodącym kierunkiem zagospodarowania ma być budownictwo mieszkaniowe. Przedstawione dziś w Rudzie Śląskiej rekomendacje to efekt ponadpółrocznych analiz w ramach pilotażowego programu prowadzonego przez Bank Światowy we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego.
- Przedstawione analizy jednoznacznie wskazują, że droga, którą obraliśmy jest właściwa. Jest to potwierdzenie tego, co robimy, mamy bowiem gotowy masterplan dla zagospodarowania terenów po kopalni „Pokój”, który zakłada przeznaczenie tego miejsca m.in. pod budownictwo mieszkaniowe i usługi. Przygotowujemy się też do zmiany studium uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego – podkreśla Michał Pierończyk, prezydent Rudy Śląskiej. – Dane, które właśnie otrzymaliśmy, będą niezwykle cenne także w kontekście ubiegania się o środki zewnętrzne na zagospodarowanie tych terenów – dodaje.
To, że to właśnie budownictwo wielorodzinne powinno dominować w przyszłym zagospodarowaniu terenu po kopalni Pokój, ekspertom z Banku Światowego pokazały wyniki analiz przeprowadzonych z wykorzystaniem ich własnego narzędzia LURA, czyli aplikacji służącej do oceny najlepszego możliwego zagospodarowania gruntu. – Pod uwagę bierze ona szereg kryteriów technicznych, takich jak stabilność terenu, topografia, hydrologia, czy innych aspektów związanych ze środowiskiem – tłumaczy Wolfhart Pohl, ekspert Banku Światowego ds. środowiska. – Wyniki wskazały, że dla dużej części wskazanego terenu bezpiecznie można zrealizować inwestycje mieszkaniowe. Oczywiście jest to tylko wstępna analiza, która powinna później zostać pogłębiona – dodaje.
Eksperci Banku Światowego tę samą metodę wykorzystali do zbadania potencjalnego wykorzystania innego terenu pogórniczego – po kopalni „Polska – Wirek” oraz dwóch obszarów pod czynnymi zakładami górniczymi. Chodzi tu o Ruch Bielszowice oraz Ruch Halemba kopalni Ruda. Tu wskazania były jednoznaczne. Tereny te powinny zostać zagospodarowane w przyszłości pod przemysł lekki, szczególnie z sektora energetyki odnawialnej. – Czeka nas eksplozja zapotrzebowania właśnie tej branży na nowe tereny, gdzie będą powstawać centra produkcji energii. To ogromna szansa dla Rudy Śląskiej, która dysponuje odpowiednimi do tego lokalizacjami – wskazuje Wolfhart Pohl.
Prowadzone przez ekspertów Banku Światowego badania obejmowały także rynek pracy oraz preferencje pracownicze dotyczące nowych - przyszłych miejsc pracy. Ankietę przeprowadzono wśród 500 gospodarstw domowych i objęto nią osoby w wieku produkcyjnym. – Wyniki niektórych mogą zaskoczyć. Mieszkańcy Rudy Śląskiej są otwarci na zmiany. Okazuje się, że chętniej niż mieszkańcy innych miast na Śląsku gotowi są na zmianę branży, w której pracują i to niekoniecznie w przemyśle – informuje Tomasz Gajderowicz z Banku Światowego.
Wyniki, które zostały dziś przedstawiane w Rudzie Śląskiej, to efekt pilotażowego projektu realizowanego przez Bank Światowy i finansowanego przez Komisję Europejską. Rolę koordynatora działań pełnił Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. Prace z kolei nadzorował komitet roboczy złożony z przedstawicieli Urzędu Marszałkowskiego, Ministerstwa Aktywów Państwowych, Ministerstwa Klimatu i Środowiska, miasta Ruda Śląska, Polskiej Grupy Górniczej, Spółki Restrukturyzacji Kopalń.
Opracowanie wniosków i rekomendacji poprzedzone było badaniami w terenie. Jesienią 2022 r. przedstawiciele Banku Światowego odwiedzili Rudę Śląską, gdzie na miejscu oglądali tereny objęte analizą, a także wymieniali doświadczenia z przedstawicielami miasta na temat skutków eksploatacji górniczej oraz innych technicznych aspektów transformacji energetycznej.